Thời gian vừa qua, tình hình tội phạm công nghệ cao diễn biến phức tạp, với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gia tăng nhanh về số vụ, số tiền thiệt hại, gây bức xúc trong nhân dân. Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, pháp luật về tội phạm trên không gian mạng đã được các cấp, ngành tiến hành thường xuyên, song, hiệu quả đạt được chưa cao, chưa huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, tổ chức và doanh nghiệp; chưa tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức, còn một bộ phận người dân, cán bộ, đảng viên nhẹ dạ, cả tin, hám lợi, mất cảnh giác… là cơ hội cho các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội trên không gian mạng.

Trong đó nổi lên một số phương thức, thủ đoạn: sử dụng combo du lịch giá rẻ; sử dụng chiêu bài khoá sim vì chưa được chuẩn hoá thuê bao; sử dụng cuộc gọi Deepfake; giả mạo biên lai chuyển tiền thành công; giả mạo trang thông tin điện tử cơ quan, doanh nghiệp (BHXH, ngân hàng…); sử dụng SMS Brandname phát tán tin nhắn giả mạo; rao bán hàng giả, hàng nhái; đánh cắp thông tin CCCD đi vay nợ tín dụng, ngân hàng; sử dụng chiêu thức chuyển nhầm tiền vào tài khoản ngân hàng; sử dụng dịch vụ lấy lại tiền khi đã bị lừa; lấy cắp Facebook, Zalo, Telegram OTP…; sử dụng dịch vụ lấy lại Facebook; giả danh cơ quan Công an, Quân đội, Viện Kiểm sát, Toà án, cơ quan chức năng, người ảnh hưởng… gọi điện hăm doạ bị hại, yêu cầu chuyển tiền sau đó chiếm đoạt tài sản; lôi kéo đầu tư, kinh doanh, giao dịch, tiền ảo, đầu tư bất động sản; tuyển CTV bán hàng online, nhận việc làm tại nhà, chốt đơn hàng…; gửi các đường link giả mạo, giả tin nhắn nhà mạng, quảng cáo các trò chơi giải trí… để đánh cắp thông tin cá nhân, chiếm đoạt quyền điều khiển tài khoản mạng xã hội, sim điện thoại; kết bạn làm quen, gợi ý gửi tặng quà và nhờ bị hại nhận, cất giữ; giả danh nhân viên hải quan, sân bay yêu cầu đóng phí và chiếm đoạt; dụ dỗ cho vay tiêu dùng, thủ tục đơn giản, nhanh chóng…

Các hình thức lừa đảo trên không gian mạng được thực hiện ngày càng tinh vi, trong đó nhằm vào nhiều nhóm đối tượng, bao gồm: người già, thanh niên, học sinh, sinh viên, công nhân, người lao động, nhân viên công sở… với những hình thức dẫn dụ khác nhau, mục đích tạo lòng tin, đánh cắp thông tin, sau đó thực hiện hành vi phạm tội. Đặc biệt, thời điểm cuối năm sẽ là thời gian các đối tượng thường lợi dụng để gia tăng hoạt động phạm tội, vi phạm pháp luật; trong đó, tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông dự báo diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội phạm mới, tinh vi hơn.

Trước tình hình trên, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị thủ trưởng các đơn vị có liên quan, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Luật An ninh mạng; Nghị định số 53/2022/NĐ-CP ngày 15.8.2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật An ninh mạng; Nghị định số 13/2023/NĐ-CP ngày 17.4.2023 của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân; Chỉ thị số 23/CT-TTg ngày 26.12.2022 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác bảo đảm thông tin mạng, an ninh thông tin cho thiết bị camera giám sát; triển khai “Chiến dịch tuyên truyền, đấu tranh phòng, chống hoạt động tội phạm trên không gian mạng” do Bộ Công an phát động. Trọng tâm là tăng cường tuyên truyền cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, người lao động và quần chúng nhân dân trên địa bàn về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm thông qua mạng viễn thông, internet. Từ đó, trang bị kiến thức, cảnh báo nhận biết phương thức, thủ đoạn của tội phạm trên không gian mạng để cảnh giác, có ý thức tự phòng tránh, tự bảo vệ tài sản và tố giác tội phạm khi phát hiện nghi vấn hoạt động phạm tội.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu Công an tỉnh tiếp tục tăng cường các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tội phạm và vi phạm pháp luật trên không gian mạng; chủ động phát hiện, xử lý các đối tượng, đường dây, băng nhóm tội phạm sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng theo quy định của pháp luật. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, kịp thời thông báo phương thức, thủ đoạn, nhất là các phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm mạng.

Phối hợp các sở, ban, ngành chức năng, nhất là các cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, cảnh báo phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm; công khai kết quả đấu tranh, xử lý các vụ việc, đối tượng vi phạm pháp luật trên không gian mạng nhằm răn đe, nâng cao ý thức cảnh giác cho người dân. Thường xuyên cung cấp thông tin, tài liệu, các bài viết, tờ rơi, áp phích... để phối hợp các cơ quan, đơn vị, địa phương tuyên truyền, nhất là khu vực đông dân cư, khu công nghiệp, khu chế xuất, công ty, doanh nghiệp... và trên các nền tảng mạng xã hội.

Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực thông tin, truyền thông; trao đổi các nhà mạng thường xuyên cảnh báo phương thức, thủ đoạn phạm tội trên không gian mạng đến các thuê bao di động; có giải pháp trong công tác quản lý số thuê bao di động chính chủ, dần loại bỏ sim rác, không chính chủ; kịp thời phối hợp lực lượng Công an xác minh địa chỉ IP thuê bao mạng và cung cấp thông tin liên quan thuê bao viễn thông khi có yêu cầu, phục vụ truy xét tội phạm; kịp thời phối hợp lực lượng Công an xác minh địa chỉ IP thuê bao internet và cung cấp thông tin liên quan thuê bao viễn thông khi có yêu cầu phục vụ truy xét tội phạm. Phát triển các website, trang mạng xã hội, tài khoản trên môi trường mạng an toàn, nhiều tương tác để tuyên truyền, định hướng thông tin, dư luận và phản bác hiệu quả các thông tin tiêu cực. Phối hợp Công an tỉnh triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh với hoạt động lợi dụng không gian mạng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Tây Ninh chỉ đạo các ngân hàng thương mại cổ phần, tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh quản lý chặt việc mở tài khoản, nhất là tài khoản online. Thiết lập cơ chế phối hợp phản ứng nhanh với lực lượng Công an, kịp thời trao đổi thông tin liên quan, phong toả tài khoản giúp lực lượng Công an trong xác minh, truy tìm, truy xét nhanh dòng tiền, ngăn chặn tối đa thiệt hại tài sản cho người dân. Có hình thức tuyên truyền, cảnh báo về các thủ đoạn của tội phạm sử dụng công nghệ cao tại các phòng giao dịch, trên các ứng dụng ngân hàng, qua internet banking. Qua đó, chủ động nhận biết, hướng dẫn, giải thích cho khách hàng không thực hiện các hoạt động giao dịch nghi vấn liên quan lừa đảo…

Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh còn yêu cầu các đơn vị, địa phương tăng cường các biện pháp, giải pháp tuyên truyền sâu rộng đến tận ấp, khu phố, tổ dân cư, tổ tự quản và người dân về phương thức, thủ đoạn vi phạm pháp luật trên không gian mạng dưới mọi hình thức.

Đ.H