Đặc sản và hoạt động du lịch có mối quan hệ mật thiết với nhau. Du khách ngày càng nâng cao nhu cầu về cơ hội trải nghiệm nhiều hơn những nét văn hoá của vùng đất mình đi qua, đặc biệt là tìm hiểu văn hoá thông qua đặc sản địa phương.

Mãng cầu “cháy hàng”

Mãng cầu Bà Đen ở Tây Ninh là một trong những thức quả ngon được rất nhiều du khách ưa chuộng. Quả có nhiều thịt, dai, ngọt, ít hạt, được trồng ở khu vực xung quanh chân núi Bà Đen, nơi có thổ nhưỡng, khí hậu đặc biệt.

Thời gian qua, nhiều người trồng mãng cầu phấn khởi vì giá cao, không đủ số lượng để cung cấp cho thị trường. Có ý kiến cho rằng, do lượng khách du lịch đến Tây Ninh tham quan tăng đột biến nên nhu cầu mua mãng cầu tăng dẫn đến “cháy hàng”.

Một tiểu thương phường Ninh Sơn, thành phố Tây Ninh cho biết, từ trước tết đến nay, việc thu mua mãng cầu từ các nhà vườn rất khó, có khi không có hàng. Theo chị, do các vườn đã bị thương lái thu mua hết, nên tiểu thương đành phải mua hàng từ thương lái. Những lúc cao điểm, thương lái bán ra giá cao dẫn đến giá mãng cầu tăng.

Theo ông Nguyễn Thế Tân- Giám đốc Công ty cổ phần Natani, đơn vị chuyên canh tác và kinh doanh mãng cầu đạt tiêu chuẩn VietGAP, du khách tăng cao dẫn đến nhu cầu mua mãng cầu tăng chỉ là một phần nguyên nhân của việc “cháy hàng”.

Sau mùa dịch Covid-19, diện tích mãng cầu đã giảm rõ rệt do người dân đốn hạ để chuyển sang trồng các loại cây trồng ngắn ngày khác. Diện tích trồng giảm dẫn đến nguồn cung giảm. Ông Tân cho biết thêm, đã có không ít nông dân trước đây hợp tác với Công ty CP Natani trồng mãng cầu nay chuyển sang trồng loại cây khác, có lúc công ty thiếu nguồn cung cấp cho thị trường.

Thị trường mãng cầu đã có nhưng do ảnh hưởng của dịch bệnh, cùng với đó là việc canh tác mãng cầu tốn nhiều chi phí về phân bón, chăm sóc nên nhiều nông dân chuyển sang trồng các loại cây khác. Hiện nay, giá mãng cầu dao động từ 70.000-80.000 đồng/kg, nhiều nông dân trước đây đốn bỏ đều cảm thấy tiếc nuối.

“Mãng cầu “cháy hàng” do nhu cầu của du khách tăng là điều phấn khởi, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp của tỉnh phát triển theo du lịch. Tuy nhiên, để phát triển đặc sản mãng cầu, các ngành chức năng cần có quy hoạch, định hướng cụ thể”- ông Nguyễn Thế Tân nói.

Cần một lộ trình phát triển đặc sản

Ông Nguyễn Thế Tân- Giám đốc Công ty CP Natani cho rằng, thời gian qua, nông dân trồng mãng cầu theo kiểu tự phát, dẫn đến việc thu hoạch, bán sản phẩm phụ thuộc vào thị trường, giá cả bấp bênh… Theo ông Tân, hiện nay, mãng cầu có giá cao, nhiều người dân ở các địa phương khác chọn trồng mãng cầu, đến lúc nguồn cung quá nhiều, không đạt chất lượng sẽ làm ảnh hưởng đến đặc sản tỉnh nhà.

Để quảng bá sản phẩm muối ớt của cơ sở đến du khách, anh Vũ Quang Nam, chủ cơ sở chế biến muối ớt Hải (thị xã Hoà Thành) đầu tư xây dựng trạm nghỉ chân trên tuyến đường 784, xã Bàu Năng, huyện Dương Minh Châu.

Theo anh Nam, từ tết đến nay, du khách ghé trạm nghỉ chân muối ớt Hải mua đặc sản tăng. Không ít đoàn yêu cầu điểm nghỉ chân chế biến muối ớt tại chỗ để họ được chứng kiến. Theo anh Nam, du khách chứng kiến quy trình chế biến muối ớt rất hào hứng, sản phẩm bán ra ngày càng tăng. Trước yêu cầu của du khách, anh Nam đang chuẩn bị hợp tác với một công ty lữ hành để đưa du khách đến cơ sở tham quan.

Có ý kiến cho rằng, du lịch Tây Ninh phát triển là điều đáng mừng, góp phần đưa kinh tế tỉnh nhà đi lên. Do đó, xây dựng mô hình kinh doanh đặc sản quà tặng thành chuỗi giá trị trong việc khai thác, thu hút và phát triển du lịch nhằm bảo đảm tính ổn định chất lượng của sản phẩm và cạnh tranh lành mạnh; xây dựng các cửa hàng kinh doanh đặc sản quà tặng có vị trí thuận tiện, dễ tìm kiếm, ổn định lâu dài.

Tấn Hưng